W Izbie o Kozach
W środowy poranek, 13 września, Izbę Historyczną odwiedziły „wiewiórki” z Przedszkola Publicznego w Kozach. Dzieci zastanawiały się, co oznacza określenie „nasi przodkowie”, kim byli, jak żyli, jak mieszkali i jak się ubierali. Dowiedziały się, jak wyglądała nasza miejscowość sto lat temu, jakich narzędzi używali kozianie w domu i na roli. Zaskoczeniem dla nich był fakt, że przed laty kościół parafialny w Kozach był drewniany. Herb rodziny Czeczów wiszący w sali rodu stał się pretekstem do przytoczenia legendy o dwóch kozach i powstaniu naszej miejscowości po najeździe tatarskim.
Bartłomiej Jurzak
Parkowe tajemnice
Gdzie w parku grano w tenisa? Co dokładnie przechowywano w lodowni? Jaka antyczna bogini miała w parku swoją świątynię? Tajemnice parkowych zakamarków poznali członkowie kółka historycznego ze Szkoły Podstawowej nr 2 – uczestnicy cyklicznych zajęć „Wyprawy w przeszłość”. Tym razem wyszliśmy z pałacu aby poznać historię parkowych alejek. Okazuje się, że niejeden zakątek tego okazałego ogrodu skrywa różne tajemnice. Przed laty rodzina Czeczów miała w parku kort tenisowy, urządzano konne zawody, a w części przylegającej do ulicy Kościelnej znajdowała się świątynia bogini Flory pełniąca funkcję altanki.
Bartłomiej Jurzak
Prasówka
Wystawę czasową w sali Czeczów prezentującą najstarsze przykłady gazet ze zbiorów Izby Historycznej zwiedzieli (16 maja) członkowie kółka historycznego ze Szkoły Podstawowej nr 2. Dzieci miały okazję poznać tytuły prasowe czytane sto lat temu przez ich przodków w Kozach. Ich uwagę zwracał język artykułów sprzed wieku – wiele używanych wtedy słów jest dziś zupełnie nieznanych. Pożółkły papier „Wieńca” czy „Kurjera Polskiego” ma dziś niewiele wspólnego z kolorowymi czasopismami drukowanymi na błyszczącym papierze.
Bartłomiej Jurzak
Cóż tam panie w polityce?
Pod tym hasłem odbyła się 12 maja szósta już KOJZKA NOC MUZEÓW w Izbie Historycznej im. Adolfa Zubera. Tym razem tematem przewodnim spotkania były gazety, jakie czytali kozianie sto lat temu. NOC MUZEÓW rozpoczęła się spotkaniem z cyklu SALON PRZESZŁOŚCI w sali koncertowej Pałacu Czeczów. Uczestnicy usłyszeli wiele ciekawych informacji o przedwojennej prasie i tytułach gazet, w których ukazywały się również artykuły o Kozach. Interesującym wątkiem były reklamy prasowe sprzed wieku. W sali rodu Czeczów, w gablotach, zaprezentowano najciekawsze przykłady gazet czytanych niegdyś w Kozach, z których najstarsza pochodzi z roku 1879.
Od II poł. XIX wieku mieszkańcy Kóz aktywnie uczestniczyli w życiu społecznym, kulturalnym i politycznym. Powodem pojawienia się takich postaw w dotąd ospałej i biednej podgórskiej wiosce, było powołanie, za sprawą nauczyciela Jana Włodygi i dziedzica Stanisława Kluckiego, Szkoły Ludowej i Czytelni Ludowej. Powstałe później organizacje m.in. Ochotnicza Straż Ogniowa, tylko uzupełniły tę kilkuwiekową pustkę w krajobrazie kulturowym i społecznym wsi Kozy. Upowszechnienie się umiejętności czytania i pisania, rozbudziło u kozian zainteresowanie otaczającym światem a także wywołało chęć informowania o ważnych sprawach z życia wioski.
Wystawie czasopism zorganizowanej w ramach KOJZKIEJ NOCY MUZEÓW towarzyszy folder pt. „W Izbie” w stylu starej gazety z reklamami i archiwalnymi artykułami dotyczącymi Kóz. Wystawę w Izbie Historycznej można zwiedzać do końca czerwca.
Bartłomiej Jurzak
Akcja ŻONKILE 2017
Akcja ŻONKILE
Po raz kolejny Gminna Biblioteka Publiczna w Kozach przyłączyła się do akcji społeczno-edukacyjnej ŻONKILE, mającej na celu przypomnienie rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim. W środę, 19 kwietnia, podczas dwóch spotkań, młodzież LO Baczyńskiego oraz zainteresowani mieszkańcy Kóz mieli okazję obejrzeć film „Nie było żadnej nadziei. Powstanie w getcie warszawskim 1943”, zrealizowany przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, na którego fabułę składają się wspomnienia uczestników powstania, ujęcia archiwalne oraz sekwencje animowane. Projekcję filmów poprzedziła opowieść o koziańskich żydach, którzy od XIX wieku do II wojny światowej stanowili integralną część społeczności wsi Kozy. W czasie spotkania odczytano nazwiska dwudziestu sześciu Żydów, mieszkających przed II wojną światową w Kozach, którzy zginęli w holokauście. Odczytywaniu nazwisk towarzyszyło układanie na stoliku kamieni, które wg żydowskiej tradycji składane są na grobach lub w miejscach śmierci, a mają upamiętnić zmarłych. W trakcie spotkania kilka osób podzieliło się swoimi wspomnieniami rodzinnymi dotyczącymi koziańskich Żydów.
Bartłomiej Jurzak
Akcja ŻONKILE
W ramach ogólnopolskiej akcji ŻONKILE, przypominającej rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim, Gminna Biblioteka Publiczna w Kozach zaprasza na projekcję filmu "Nie było żadnej nadziei - powstanie w getcie warszawskim 1943", która poprzedzona będzie prezentacją multimedialną "Żydzi w Kozach".
19 kwietnia (środa) 2017 r. godz. 17:30 - sala koncertowa Pałacu Czeczów. Wstęp wolny. Zapraszamy!
Historia „Sokoła”
Gościem Salonu Przeszłości, 29 marca, był prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Andrzej Nowakowski, który mówił o przypadającym w tym roku jubileuszu 150. lecia Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Towarzystwo „Sokół” jest najstarszą organizacją wychowania fizycznego i sportu w Polsce. Powstało w XIX wieku, a jego członkowie popularyzowali sport, gimnastykę, zdrowy styl życia. Dbali o podnoszenie sprawności fizycznej polskiej młodzieży, a także o wyrabianie tężyzny fizycznej i zasad moralnych. Mottem organizacji była sentencja łacińska „W zdrowym ciele, zdrowy duch”, którą wyhaftowano na sztandarze „Sokoła” obok wizerunków Matki Boskiej Częstochowskiej i Tadeusza Kościuszki. Uczestnictwo w tej organizacji było nobilitacją społeczną, należeli do niej rzemieślnicy, urzędnicy, nauczyciele, prawnicy, notariusze, lekarze, ludzie wolnych zawodów.
Towarzystwo działało aktywnie w okresie zaborów, po odzyskaniu niepodległości i w całym okresie międzywojennym XX w. W Kozach powstało w 1910 roku. Po II wojnie światowej zostało zdelegalizowane. Reaktywowano je po 1989 roku.
Krystyna Kusak
SALON PRZESZŁOŚCI 29 marca godz. 18:00
Gminna Biblioteka Publiczna w Kozach zaprasza na kolejne spotkanie z cyklu "SALON PRZESZŁOŚCI".
"150 lat Towarzystwa Gimnastycznego SOKÓŁ w Polsce. Tradycja i współczesność"
Prelegent: prof. dr hab. Andrzej Nowakowski
29 marca (środa) 2017 r. godz. 18:00
Sala koncertowa Pałacu Czeczów.
Wstęp Wolny.
Śmierguśnicy
W pierwszy dzień wiosny (21 marca) Izbę Historyczną odwiedzili członkowie kółka historycznego ze Szkoły Podstawowej nr 2. Tym razem tematem spotkania był wiosenny zwyczaj chodzenia „po śmierguście”. Uczniowie szkoły podstawowej, urodzeni już w XXI wieku, dla których „śmierguśnicy” są zupełnie obcy, mieli okazję poznać tę tradycję. W zbiorach Izby Historycznej zachowały się autentyczne maski, zakładane niegdyś przez wielkanocnych przebierańców-„śmierguśników”, liczne archiwalne fotografie oraz materiał filmowy.
Bartłomiej Jurzak
Kornicz, Szaszor, Oksza
Właścicielami Kóz na przestrzeni prawie 7 wieków było kilka rodzin szlacheckich. Każda z nich miała swój herb. We wtorek, 7 marca, Pałac Czeczów odwiedzili uczniowie z kółka historycznego ze Szkoły Podstawowej nr 2. W Izbie Historycznej poznali skomplikowane symbole, które znajdowały się na herbach koziańskich rodów szlacheckich. Do bardziej znanych należały: Kornicz rodu Szłopów, Szaszor rodu Gierałtowskich, Oksza rodziny Rejów czy Trąby rodziny Jordanów, którzy pozostawili koziański pałac w obecnym kształcie. Opowieść zakończyliśmy analizą obecnego herbu Gminy Kozy, na którym znajdują się głowy dwóch kóz. Od nich pochodzi nazwa naszej miejscowości.
Bartłomiej Jurzak
